Spaliny silnika zawierają wiele składników toksycznych. Jednym z nich jest tlenek węgla (CO), którego obecności w spalinach silnika o zapłonie iskrowym nie można uniknąć. Jego objętościowa zawartość w spalinach sprawnego silnika o zapłonie iskrowym, pracującego na biegu jałowym, wynosi 3-r-4,5%. W spalinach silnika o zapłonie samoczynnym zawartość CO jest pomijalnie mała. Analiza spalin, a w szczególności ocena zawartości tlenku węgla w spalinach, dostarcza informacji o nieprawidłowościach w przebiegu procesu spalania, które z kolei zazwyczaj wynikają z niewłaściwych proporcji paliwa i powietrza w mieszance palnej. Norma zawartości CO w spalinach jest określana przepisami o dopuszczeniu pojazdów do ruchu. Powoduje to konieczność okresowej kontroli składu spalin. Mierzenie za wartości tlenku węgla w spalinach umożliwia także kontrolę poprawności składu mieszanki. Do określania składu spalin służą analizatory spalin. Spotyka się dwa rodzaje analizatorów o odmiennej zasadzie działania: • Analizatory działające na zasadzie wykorzystania różnic przewodności cieplnej między poszczególnymi składnikami spalin (rys. 8.5). Nie są one dokładne, a odczyt nie jest bezpośredni i wymaga użycia tablic przeliczeniowych. • Analizatory zawartości CO w spalinach działające na zasadzie wykorzystania różnic w zdolności pochłaniania promieniowania podczerwonego przez poszczególne składniki spalin. Taki analizator jest wyskalowany w procentach objętości CO. tlieszanka Podczas pomiaru zawartości CO w spalinach: silnik powinien być nagrzany do stanu równowagi cieplnej, spaliny powinny być schłodzone i możliwie suche (bez wilgoci), sonda do poboru spalin musi być umieszczona w osi rury wydechowej i wsunięta na głębokość około 0,4 m, układ wylotowy musi być szczelny. Za pomocą niektórych analizatorów, np. typu ASR-60 (rys. 8.6) można bezpośrednio określić (odczytywać) skład mieszanki, czyli masowy stosunek powietrza do paliwa. Teoretycznie najkorzystniejszy stosunek wynosi 15, a w praktyce, w silnikach pracujących bez obciążenia, wynosi 12-^-14,5.