ukierunkowującymi przepływ powietrza. Zastosowanie takich osłon ogranicza rozproszenie powietrza tłoczonego przez dmuchawę oraz umożliwia skierowanie go na najgorętsze części silnika (rys. 2.58). W silniku chłodzonym cieczą cylindry są otoczone przestrzenią, w której znajduje się ciecz chłodząca. Cieczą chłodzącą są także otoczone komory spalania w głowicy. Do silnika dopływa ciecz chłodna, która odbie­rając ciepło od chłodzonych elementów nagrzewa się i opuszcza silnik jako gorąca. Przed ponownym wprowadzeniem do silnika należy ją ochłodzić. Układ chłodzenia typowego silnika chłodzonego cieczą składa się z następujących elementów: • pompy cieczy I, • termostatu 2, • przewodów 3, • chłodnicy 4 i • wentylatora 5 (rys. 2.59). Opuszczająca silnik ciecz chłodząca płynie do chłodnicy, gdzie oddaje ciepło drugiemu czynnikowi chłodzącemu, którym jest powietrze. Chłodnico (rys. 2.60) składa się z dwóch zbiorników 2 i 3 oraz wielu pionowych rurek 1 łączących te zbiorniki. Ciecz chłodząca przepływa rurkami ze zbiornika górnego do zbiornika dol- nego, natomiast powietrze przepływa pomiędzy tymi rurkami w kierunku prostopadłym do nich. Zwykle chłodnicę umieszcza się w pojeździe w taki sposób, żeby przepływ przez nią powietrza był wywołany ruchem pojazdu. Krążenie cieczy chłodzącej w układzie silnik-chlodnica wymusza po?npa cieczy. Z reguły jest to pompa odśrodkowa, w której wirnik z odpowiednimi łopatkami wymusza ruch cieczy. Wirnik jest najczęściej napędzany od wału korbowego silnika za pośrednictwem paska klinowego (rys. 2.61).