Reklama
A A A

DOCISKI WIELOKROTNE

Dociskami wielokrotnymi nazywamy takie urządzenia, które mocują część od razu w kilku miejscach lub jednocześnie zaciskają kilka części. Siła przy tym jest przyłożona w jednym miejscu i przez samo urządzenie jest przekazywana do kilku miejsc mocowania. Siłę dociskającą można przekazywać różnymi sposobami z miejsca jej przyłożenia do kilku miejsc zetknięcia zacisków z ustawianą częścią (dźwigniami, za pośrednictwem materiału sprężystego itd.). Jednakże we wszystkich przypadkach urządzenia takie projektuje się w ten sposób, że poszczególne części mocowane w przyrządzie różnią się pod względem kształtu i wymiarów. Nie moż­na np. równomiernie docisnąć jedną pła­ską płytką trzech wałków cylindrycznych (rys. 120a), ponieważ ich średnice nie mo­gą być ściśle jednakowe. Nie można rów­nież zacisnąć części okrągłej jednocześnie czterema zbliżającymi się szczękami, po­nieważ obwód dowolnej okrągłej części (nawet dokładnie obrobionej) wykazuje odchylenia od prawidłowego okręgu koła. Wynika stąd konieczność wyrównania sił mocujących w samych urządzeniach mocujących ze względu na nie­dokładność wymiarów i kształtów mocowanych części. Tak więc np. jedno­czesne mocowanie czterech wałków z przekazywaniem siły mocującej za pomocą dźwigni wymaga użycia trzech dźwigni, mocowanie zaś sześciu wałków — czterech dźwigni itp. (rys. 120b). Wielodźwigniowe urządzenia mocujące są skomplikowane i ciężkie. Dlatego do jednoczesnego zamocowania kilku niewielkich części lepiej jest stosować urządzenia tłoczkowe z przekazywaniem siły do punktów zetknie­cia się docisków z ustawianymi częściami za pośrednictwem materiału sprężystego lub elementów przenoszących siły nacisku. Jako materiały sprężyste służą tworzywa sztuczne, wosk, guma itp. Elementami przenoszącymi naciski są kulki stalowe (rys. 121) wypeł­niające odpowiednie komory lub stalowe płytki i kulki. Przez zastosowanie docisków wielokrotnych skraca się czas moco­wania ustawianych części. Jednakże przy znacznym wzajemnym odda­leniu punktów zetknięcia docisków z ustawioną częścią, konieczne, są skomplikowane, masywne mechanizmy do przekazywania siły mocującej. Nie pozwala to na stosowanie w szerszym zakresie docisków wielokrot­nych zwłaszcza do mocowania dużych części. Jednoczesne mocowanie kilku wielkich części przy użyciu docisków wielokrotnych jest utrudnione; do tego celu stosuje się zwykle urządzenia hydrauliczne lub pneumatyczno-hydrauliczne.