Reklama
A A A

Dokładność kształtu i położenia

Niekiedy (w produkcji jednostkowej) zdarza się, że montaż silnika nie może być wykonany bez dopasowania jego elementu, chociaż wszystkie elementy wykonano zgodnie z założonymi tolerancjami. Przyczyna tego tkwi często w tym, że na rysunku wykonawczym nie podano wszystkich wymagań, stawianych danemu przedmiotowi, zaznaczając jedynie toleran­cje średnic i częściowo długości, natomiast niedokładności kształtu i poło­żenia nie omówiono specjalnie. Błędy kształtu i położenia mają również duży wpływ na prawidłowość pracy silnika, często nawet większy niż błędy wymiarowe. Na rys. 2a przedstawiono wałek wykonany zgodnie z założoną tolerancją (na rysunku pole tolerancji zakreskowano). Wałek ten zostanie przyjęty przez kontrolera (ponieważ mierzona średnica odpowiada wymiarom prze­chodniej i nieprzechodniej strony sprawdzianu) jednak jego współpraca z innymi elementami będzie nieodpowiednia lub wręcz niemożliwa. Po­dobne przypadki, kiedy sprawdzenie wymiaru nie daje pewności dokład­nego wykonania, pokazano na rys. 2b. Najbardziej typowe błędy kształtu płaszczyzn przedstawiono na rys. 3a, a wałków i otworów — na rys. 3b. Przykłady błędów położenia pokazano na rys. 3c. Sposoby oznaczania dopuszczalnych błędów kształtu i położenia określa projekt normy PN/M-01095.