Reklama
A A A

Kontrola ustawienia kot

Urządzenia kontrolne. Do pomiaru kątów ustawienia kół kierowanych używa się specjalnych przyrządów i urządzeń. Powszechnie stosuje się przyrząd typu PK-1 (rys. 8.11), który składa się z przyrządu pomiarowego, dwóch tarcz obrotowych pod przednie koła i dwóch podstawek pod koła tylne. Sposób mocowania przyrządu pomiarowego do koła przedstawiono na rys. 8.12. Przyrząd ma podziałkę i wskazówkę z poziomnicą. przez stosowne zwracanie koła i poziomowanie przyrządu na podziałce można odczytywać kąty ustawienia koła i sworznia zwrotnicy. Duże zastosowanie znajduje także urządzenie optyczne typu PK-01 (rys. 8.13) produkcji krajowej. W skład urządzenia wchodzą: dwa ekrany pomiarowe 1, dwie podziałki 2 do pomiaru równoległości osi, dwa drążki 3 do pomiaru zbieżności kół, dwie tarcze obrotowe 4, dwa projektory 5, transformator 6 i dwie podstawki 7 pod tylne koła. Projektory mocowane do kół są zasilane z sieci za pośrednictwem transformatora. Snop światła rzucany przez projektor na ekran ma kształt okrągłej plamy świetlnej z cieniem w kształcie trójkąta. Samochód ustawia się przednimi kołami na tarczach obroto- wych, a kołami tylnymi na podstawkach. Koła przednie muszą być zwrócone do jazdy na wprost. Pomiar kąta pochylenia koła (rys. 8.14). Ekran kontrolny ustawia się w odległości około 1250 mm przed samochodem. Ekran i projektor należy tak ustawić, żeby wierzchołek cienia plamy świetlnej pokrył się z wierzchołkiem znaku kontrolnego A. Następnie należy skierować strumień światła ku dołowi ekranu tak, aby padał on na dolną podziałkę. Wierzchołek cienia wskaże wartość kąta pochylenia koła. Ujemne wartości kąta wyznacza podziałka od zera w kierunku na zewnątrz samochodu. Pomiar kąta pochylenia sworznia zwrotnicy (rys. 8.15). Ekran należy ustawić jak poprzednio oraz obrócić obiektyw projektora o 90° tak, aby wierzchołek trójkąta cienia znalazł się w położeniu poziomym. Promień świetlny powinien przy tym padać na środek ekranu. Zwracanie kół powoduje ruch promienia świetlnego ku punktowi A i ku górze. Przesuwając projektor (bez obracania) po prowadnicach ku dołowi należy doprowadzić do pokrycia się plamy świetlnej ze znakiem A. Po zwróceniu koła w przeciwną stronę wierzchołek trójkąta cienia plamy świetlnej wskaże na podziałce wartość mierzonego kąta. Pomiar kąta wyprzedzania sworznia zwrotnicy (rys. 8.16). Ekran ustawia się z boku samochodu w odległości ok. 1000 mm. Obok obiektywu zakłada się lusterko, przy czym projektor ustawia się pionowo. Lusterko powinno znajdować się w osi koła. Zwracanie koła powoduje ruch plamy świetlnej ku punktowi A. Stosowna regulacja lusterka musi doprowadzić do pokrycia się plamy świetlnej ze znakiem kontrolnym A. Zwrócenie koła w przeciwną stronę sprawi, że wierzchołek trójkąta cienia plamy świetlnej wskaże na podziałce wartość mierzonego kąta. Pomiar zbieżności kół (rys. 8.17). Zbieżność kół oblicza się jako różnicę wskazań odczytywanych na podziałkach drążków 1, z których jeden umieszcza się przed, a drugi za osią w odległości około 2 m. Wskazania wyznacza promień świetlny kierowany kolejno ku przodwi i ku tyłowi. Zbieżność kół można również sprawdzić za pomocą rozsuwanego sprawdzianu (rys. 8.18), przykładanego do krawędzi obręczy kół kolejno z przodu i z tyłu osi, na wysokości osi obrotu kół. W celu uniknięcia błędów spowodowanych ewentualnym odkształceniem obręczy sprawdzian przekłada się zawsze do tych samych punktów obręczy, po przetoczeniu pojazdu o pół obrotu kół. Zbieżność kół stanowi różnica wyników pomiarów z przodu i z tyłu kół. Kontroli zbieżności podlegają również niekiedy koła nie kierowane samochodu o niezależnym zawieszeniu. Prawidłowe wartości zbieżności kół oraz kątów ich ustawienia są podane w instrukcji obsługi danego samochodu. Urządzenie optyczne PK-01 umożliwia również pomiar równoległości osi samochodu.