W skład nadwozia samochodu osobowego wchodzą: elementy blaszane (szkielet, drzwi, błotniki, pokrywy) oraz wyposażenie wewnętrzne i zewnętrzne. Wśród nadwozi samochodów osobowych rozróżniamy następujące odmiany (rys. 4.1): • limuzyna — duże czterodrzwiowe nadwozie o liczbie miejsc pasażerskich 6-f-8, luksusowo wyposażone; • kareta (sedan) — najpowszechniej spotykany typ nadwozia przeznaczonego do przewozu 4-j-6 osób, dwu- lub czterodrzwiowe, o przeciętnym standardzie wyposażenia; kombi — nadwozie pochodne od karety z przestrzenią na bagaż połączoną z przedziałem pasażerskim. W takich nadwoziach z reguły stosuje się dodatkowe drzwi z tyłu pojazdu; coupe — nadwozie o charakterze sportowym, dwudrzwiowe, dwu- lub czteromiejscowe, o znacznie ograniczonej przestrzeni na bagaż; kabriolet — nadwozie pochodne od karety z całkowicie składanym dachem; roadster — nadwozie sportowe, dwudrzwiowe, dwumiejsco-we, ze składanym dachem; niekiedy stosuje się dach sztywny, zakładany lub zdejmowany w całości w zależności od potrzeby. Układ konstrukcyjny nadwozia zależy przede wszystkim od rozmieszczenia w samochodzie silnika i mechanizmów napędo- wych. Konstrukcja nadwozia zależy od założonego udziału nadwozia w przenoszeniu obciążeń działających na zespoły podwozia. Pod tym względem rozróżniamy nadwozia nieniosące i nadwozia samonośne (rys. 4.2). Nadwozia nieniosące są osadzone na ramie, która przenosi wszystkie obciążenia pochodzące od zespołów podwozia. Takie nadwozie może więc być delikatniejsze, mniej sztywne niż nadwozie samonośne. Wadą takiego układu — zwłaszcza w lekkich samochodach osobowych — jest konieczność stosowania ciężkiej ramy. Toteż nadwozia nieniosące prawie nie są stosowane w małych samochodach oraz coraz rzadziej są używane w dużych samochodach osobowych. Nadwozia samonośne, przenoszące wszystkie obciążenia od zespołów podwozia, muszą być sztywne, wytrzymałe, ukształtowane w sposób umożliwiający połączenie z nimi wszystkich mechanizmów podwozia i silnika. Są one wykonywane jako szkieletowe lub skorupowe. W nadwoziach szkieletowych część nośna stanowi sztywny szkielet (rys. 4.3), pokryty tłoczonymi z blachy płatami ze- wnętrznymi, do których zaliczamy: dach, błotniki, pokrywy, ściany przednią i tylną itp. Wiele z tych elementów jest przykręcanych do szkieletu. W nadwoziach skorupowych (rys. 4.4) konstrukcję nośną stanowią odpowiednio ukształtowane blachy. Mniejszy ciężar takich nadwozi jest okupiony bardziej skomplikowaną technologią. Poszczególne elementy są kształtowane w sposób zapewniający im dużą sztywność, a następnie łączone za pomocą zgrzewania (niekiedy spawania). Zewnętrzne powierzchnie wszystkich blach są lakierowane. Powłoki lakierowe chronią nadwozie przed korozją i nadają mu estetyczny wygląd. Blachy nadwozia są również lakierowane od strony wewnętrznej, lecz te powłoki stanowią jedynie zabezpieczenie antykorozyjne. Z reguły bowiem większość wewnętrznych powierzchni przedziału pasażerskiego jest pokryta wykładzinami tapicer-skimi z tworzyw sztucznych lub z tkanin wykonanych z włókien sztucznych. Poszycie wewnętrzne nadwozia często w wielu miejscach jest pokryte warstwami izolacyjnymi, stanowiącymi zabezpieczenie cieplne i akustyczne. Warstwy izolacyjne wykonuje się z bitumicznych past głuszących, kartonu, wojłoku, z tworzyw sztucznych oraz z tworzyw piankowych. Wykładziny tapicerskie wnętrza małego samochodu osobowego przedstawia rys. 4.5. W samochodach większych, droższych po- krycia wewnętrzne przedziału pasażerskiego są bardziej rozbudowane, co zwiększa komfort jazdy. Zasadniczymi elementami wewnętrznego pokrycia przedziału osobowego są: wykładziny tablicy przyrządów 1, dachu 2, ścian bocznych 3, podłogi 4 i 5 (dywaniki), drzwi 7 z kieszenią 6. Pozostałymi typowymi elementami wnętrza są: lusterko wsteczne, osłony przeciwsłoneczne nad szybą przednią, wyposażenie tablicy przyrządów (szybkościomierz, zestaw wskaźników, przełączniki), drobne elementy ozdobne oraz nagrzewnica. Nagrzeiunica stanowi zasadniczy element instalacji ogrzewczej samochodu osobowego. W samochodach z silnikami chłodzonymi cieczą ciepło odprowadzane przez tę ciecz z silnika służy do ogrzewania wnętrza pojazdu. Nagrzewnica zawiera wówczas niewielki wymiennik ciepła (rys. 4.6), tzn. dodatkową niewielką chłodnicę, który jest włączany w układ chłodzenia silnika. Przepływ powietrza przez wymiennik może być wywołany ruchem samochodu lub dodatkowo wymuszany niewielką dmuchawą elektryczną. Intensywność ogrzewania można regulować sterując przepływem cieczy chłodzącej i powietrza. Kierunki nadmuchu ciepłego powietrza do wnętrza przedziału pasażerskiego mogą być dobierane przez jadących. W samochodach napędzanych silnikami chłodzonymi powietrzem do ogrzewania wnętrza jest używana część powietrza ogrzanego podczas przepływu wokół cylindrów. Szyby przednia i tylna są osadzone w otworach szkieletu nadwozia za pośrednictwem uszczelek gumowych. Uszczelki gumowe uszczelniają także drzwi w otworach drzwiowych oraz zapewniają szczelność bagażnika. W nowoczesnych samochodach osobowych przedział pasażerski jest bardzo sztywny i wytrzymały, natomiast przednia i tylna część nadwozia (w układzie klasycznym — przedziały silnika i ładunkowy) są łatwo odkształcalne (rys. 4.7). W razie wypad- ku znaczna część energii zderzenia zostaje zużyta na ich zgnia­tanie. Kierowca i pasażerowie są ponadto zabezpieczeni pasami bezpieczeństwa, a przed ujemnymi skutkami gwałtownego szarpnięcia w tył chronią ich zagłówki umieszczone nad oparciami foteli.