Reklama
A A A

Ogólne uwagi o obróbce mechanicznej kół zębatych

Obróbka koła zębatego rozpoczyna się z reguły od przygotowania pod­stawy obróbkowej oraz obtoczenia zewnętrznych powierzchni wieńca. Jakość koła zębatego zależy nie tylko od prawidłowości ukształtowania zębów, lecz także od współosiowości ich położenia względem podstawy konstrukcyjnej (montażowej). Aby spełnić ten warunek, należy przy naci­naniu zębów i ich dalszej obróbce jako podstawy obróbkowe przyjmować podstawy konstrukcyjne. Podstawą konstrukcyjną nie tylko dla zębów ale i dla większości innych powierzchni koła jest zwykle otwór w piaście i jedna z jej powierzchni czołowych. W przypadku kół zębatych, dla których podstawami montażowymi są powierzchnie zewnętrzne, a więc kół wykonywanych jako jedna całość z.wałkami, często korzystne jest wprowadzenie dla większości operacji pomocniczych podstaw obróbkowych w postaci nakiełków. Przy obróbce niehartowanych kół zębatych początkowo powinna być obrabiana podstawa obróbkowa i następnie, opierając się na niej, powinny być nacinane i ostatecznie obrabiane zęby. Przy stosowaniu hartowania powierzchniowego, a zwłaszcza nawęglania, często mamy do czynienia ze znacznymi odkształceniami. Przez odpowiedni dobór kolejności obróbki możemy w znacznym stopniu skompensować wpływ zniekształcenia koła zębatego w procesie obróbki cieplnej. Szlifując otwór i powierzchnię czołową w hartowanych kołach zębatych z nieszlifowanymi zębami za podstawę obróbkową należy przyjmować zarys wieńca zębatego hartowanego koła. Przy hartowanych kołach zęba­tych ze szlifowanymi zębami, po ich nacięciu i przeprowadzeniu obróbki cieplnej, należy początkowo oszlifować otwór, a następnie zęby korzystając z otworu jako podstawy obróbkowej. W tym przypadku w celu bardziej równomiernego rozłożenia naddatku na szlifowanie zębów, koło do szlifo­wania otworu ustawia się przyjmując za podstawę obróbkową zarys zę­bów. Przebieg procesu technologicznego obróbki koła zębatego uzależniony jest od wielu czynników; do najważniejszych z nich zaliczyć należy: 1)ukształtowanie koła, materiał i rodzaj półfabrykatu, 2)rodzaj wymaganej obróbki cieplnej, 3)kształt zęba, wymagana dokładność, wielkość produkcji. W przemyśle silnikowym stosowane są następujące typowe procesy ob­róbki zębów kół walcowych: frezowanie, struganie, obróbka cieplna i szlifowanie; frezowanie, wiórkowanie, nawęglanie, hartowanie (lub cyjanowanie) i docieranie; te same operacje co poprzednio z tą jednak różnicą, że wiórkowanie odbywa się po nawęglaniu (przed hartowaniem), ponieważ odkształ­cenia przy nawęglaniu są zwykle większe niż przy hartowaniu; . frezowanie, ulepszanie, struganie i docieranie; —• frezowanie, struganie, hartowanie powierzchniowe i docieranie. Cały proces technologiczny obróbki kół zębatych najczęściej dzieli się na następujące etapy: 4)obróbka podstaw obróbkowych, obróbka zewnętrznych powierzchni wieńca, nacinanie zębów, obróbka cieplna, szlifowanie otworu i powierzchni czołowych piasty, obróbka wykańczająca zębów.