Typowe przykłady weryfikacji części samochodowych
Weryfikacja części samochodowych polega na porównaniu ich stanu z warunkami technicznymi weryfikacji. W warunkach tych podane są wymiary, które należy sprawdzić, potrzebne do tego przyrządy pomiarowe i sprawdziany oraz wskazówki dotyczące dalszego postępowania, zależnie od stwierdzonego stopnia zużycia.
Z przebiegiem prac weryfikacyjnych zapoznamy się na przykładzie weryfikacji części silnika.
Weryfikację kadłuba rozpoczynają oględziny zewnętrzne. W ten sposób można wykryć jedynie uszkodzenia o charakterze awaryjnym, np. wyraźne pęknięcie lub wyłamanie ścianki. Niewidoczne pęknięcia można wykryć na podstawie próby szczelności. W tym celu uszczelnia się przestrzeń wodną i doprowadza do niej przez jedyny pozostawiony otwór wodę pod ciśnieniem 0,3-:-0,4 MPa (ok. 3-=-4 at). Przed próbą należy ze ścianek przestrzeni wodnej usunąć kamień kotłowy. Woda wydostająca się przez ewentualne pęknięcia wskazuje miejsca nieszczelne. Próbę wykonuje się zwykle na stanowisku wyposażonym w przystosowane do naprawianych silników pokrywy uszczelniające.
Następnie sprawdza się zużycie oraz ewentualne zwichrowanie powierzchni roboczych kadłuba. W pierwszej kolejności określa się stopień zużycia gładzi cylindrowych. Służą do tego celu średnicówki z czujnikami zegarowymi. Srednicówkę nastawia się na wymiar nominalny i za pomocą czujnika mierzy się odchyłki średnicy cylindra. Średnicę cylindra sprawdza się co najmniej w trzech wysokościach — w dwóch prostopadłych kierunkach na każdym poziomie. Szczególną uwagę zwraca się na średnicę cylindra na wysokości odpowiadającej położeniu pierwszego (od strony denka tłoka) pierścienia uszczelniającego, gdy tłok znajduje się w GMP. Na tym poziomie zużycie jest największe i ma decydujący wpływ na ocenę stanu silnika. Zwichrowanie płaszczyzny podgłowicowej kadłuba sprawdza się przykładając do niej płytę lub szeroki liniał traserski.
Badania weryfikacyjne głowicy mają podobny przebieg jak w przypadku kadłuba.
Tłoki i pierścienie tłokowe podczas napraw głównych wymienia się na nowe i dlatego nie podlegają one weryfikacji. W wyjątkowych przypadkach, gdy brak jest części zamiennych, można tłok skierować do naprawy. W normalnych warunkach naprawy tłoków są nieopłacalne.
Weryfikacja wału korbowego, oprócz oględzin zewnętrznych, obejmuje sprawdzenie prostoliniowości oraz wymiarów czopów głównych i korbowodowych. Ewentualne niewidoczne gołym okiem pęknięcia o charakterze zmęczeniowym wykrywa się za pomocą defektoskopu. Jeżeli zakład nie ma defektoskopu, powierzchnię wału należy dokładnie obejrzeć przez szkło silnie powiększające. Prostoliniowość sprawdza się umieszczając wał w pryzmach na stanowisku z dostawianymi czujnikami zegarowymi. Średnice i długości czopów głównych i korbowodo-wych mierzy się mikrometrem. Średnicę mierzy się co najmniej czterokrotnie, w dwóch prostopadłych do siebie płaszczyznach, w celu określenia maksymalnego zużycia czopa, jego stożkowości oraz owąlności.
W przypadku wałka rozrządu czynności weryfikacyjne obejmują sprawdzenie prostoliniowości oraz sprawdzenie bicia czopów i części cylindrycznej krzywek. Bicie sprawdza się za pomocą czujników zegarowych przystawionych do wałka umieszczonego w pryzmach ustawionych na płaskiej płycie. Ponadto sprawdza się zużycie powierzchni krzywek (przez oględziny) oraz mierzy się mikrometrem średnice czopów wałka.