Wszelkiego rodzaju zużywanie się części powoduje powstawanie i powiększanie się luzów między współpracującymi częściami. Regulacja mechanizmów, mająca na celu usunięcie nadmier­nych luzów, jest możliwa, dopóki zużycie nie przekroczy granic ściśle określonych konstrukcyjnie. Zużycia przekraczające te gra­nice powodują konieczność wymiany jednej części i naprawy po­wierzchni drugiej z nią współpracującej. Przyjęto za zasadę, że z dwóch części współpracujących wolniej powinna zużywać się część droższa i trudniejsza do naprawy, szybciej natomiast część tańsza i łatwiejsza do wymiany. Szybkość wzrostu luzów między współpracującymi elementa­mi zmienia się w czasie pracy mechanizmu (rys. 3.6). Można tu wyróżnić trzy okresy: docierania, pracy użytkowej i pracy szko­dliwej. Okres docierania tt cechuje szybki wzrost zużycia wskutek dopasowywania się do siebie współpracujących części. Po złożeniu luz między współpracującymi elementami wynosi LD. W okresie docierania, na skutek niedokładności wykonania i mon­tażu, rzeczywista powierzchnia styku współpracujących części jest znacznie mniejsza niż później, w okresie normalnej pracy. W wyniku tego na powierzchni tej występują duże miejscowe obciążenia, powodujące wzrost temperatury i gwałtowny proces ścierania. Mikrogeometria współpracujących części poprawia się, wyrównują się istniejące nierówności i powiększa się powierzch­nia styku przenosząca obciążenia. Stosunkowo krótki okres do­cierania części charakteryzuje więc szybki wzrost luzu, aż do wartości Lp, będącej sumą luzu początkowego LQ oraz zużycia w okresie docierania części 1 i 2—Hlp i H2p W okresie pracy użytkowej t* następuje powol­ny wzrost zużycia, aż do wystąpienia maksymalnego luzu do­puszczalnego Lmax- Oznaczając dopuszczalne zużycie obu części przez Hlmax i H2max można napisać Maksymalny dopuszczalny czas pracy, tzn. czas, po którym zostaje osiągnięty maksymalny dopuszczalny luz między współ­pracującymi częściami, można określić jako gdzie Kąty ax i a2 (rys. 3.6) określają szybkość przebiegu procesu zu­życia. Ponieważ okres docierania tx jest bardzo krótki w porówna­niu z okresem pracy użytkowej t2, można go pominąć i otrzyma­my wówczas wzór przybliżony Z wzoru tego wynika, że dla określonej konstrukcji, a więc dla założonego przez konstruktora maksymalnego luzu dopusz­czalnego, czas pracy zależy od wartości Lp, czyli od warunków docierania, oraz kątów aA i a2 zależnych zarówno od warunków obsługi technicznej, jak i od materiału współpracujących części. Z maksymalnym czasem pracy wiąże się pojęcie przebiegu międzynaprawczego (zespołu lub całego pojazdu). Przebiegiem międzynaprawczym nazywamy liczbę kilometrów przebytych przez pojazd podczas maksymalnego dopuszczalnego czasu jego pracy. Między przebiegiem międzynaprawczym Km wyrażonym w kilometrach a maksymalnym dopuszczalnym czasem pracy tmax wyrażonym w godzinach istnieje zależność gdzie: K0 — średni przebieg pojazdu w ciągu jednej godziny pracy. Okres pracy szkodliwej charakteryzuje się gwał­townym wzrostem zużycia. Zjawisko to występuje wówczas, gdy elementy współpracują nadal, pomimo że na skutek zużycia części przekroczony został maksymalny luz dopuszczalny. Powo­duje to pogorszenie warunków smarowania, występowanie obcią­żeń o charakterze uderzeniowym i co za tym idzie, dalsze coraz szybsze zużycie elementów.