W przypadku oceny stanu technicznego samochodu używanego określa się sprawność używanych i w mniejszym lub większym stop­niu zużytych mechanizmów, jak również ogólny stan i wygląd sa­mochodu. Stan techniczny samochodu uzależniony jest od przebiegu, przepro­wadzanych konserwacji i okresowych obsług technicznych w czasie eksploatacji. Wykonanie pełnych badań technicznych możliwe jest jedynie w warunkach stacji obsługi dysponującej pełnym wyposaże­niem diagnostycznym (w praktyce nie zawsze jest to możliwe do zrealizowania). W zależności od stanu technicznego podejmuje się decyzję, czy sa­mochód może być dalej eksploatowany, czy też należy wykonać bie­żące naprawy i niezbędne regulacje zespołów i podzespołów, aby doprowadzić do całkowitej sprawności technicznej. Może być podję­ta również decyzja skierowania samochodu do naprawy głównej. Za­kładając, że kupno samochodu odbywa się bez możliwości przeprowa­dzenia badań w stacji obsługi, należy sprawdzić: Kompletność samochodu. Samochód nie powinien mieć braków w częściach wchodzących w skład silnika, podwozia i nadwozia oraz w wyposażeniu kierowcy. Koła. Komplet ogumienia kół powinien być jednego typu oraz tego samego producenta. Ciśnienie w ogumieniu kół przednich i tylnych powinno być zgodne z wielkościami podanymi w charakterystyce technicznej. Mechanizm kierowniczy. Ruch jałowy koła kierownicy nie powinien być większy niż 10° przy ustawieniu kół w kierunku jazdy na wprost. Hamulce. Poziom płynu hamulcowego w zbiorniku pompy głównej powinien znajdować się 15-^—20 mm poniżej górnej krawędzi wlewu. Ruch jałowy pedału hamulca, mierzony na stopie pedału, powinien wynosić 10-H16 mm. Hamulec pomocniczy (ręczny) przy zahamowaniu samochodu na suchej, równej i twardej nawierzchni o pochyleniu do 16% powinien trwale utrzymywać samochód w bezruchu. Nadwozie. Kolor lakieru nadwozia powinien być utrzymany w jed­nym tonie na wszystkich widocznych elementach. Nie powinno być śladów lakieru na oponach, częściach dekoracyjnych, okładzinach me­talowych, gumowych uszczelnieniach, szkłach itp. Obecność śladów la­kieru na wyżej wymienionych elementach świadczy o wykonywaniu napraw nadwozia. Pokrywa silnika, drzwi nadwozia i pokrywa ba­gażnika powinny zamykać się bez większego wysiłku. Uszczelki gu­mowe powinny być dokładnie przyklejone do drzwi i nie mogą wy­stawać poza obrys drzwi otwartych. Uszczelnienie obwodu drzwi powinno przylegać do nadwozia na całej swojej długości. Szczelność zbiorników i przewodów. Wyciekanie paliwa, smaru, oleju, płynu hamulcowego lub płynu chłodzącego z któregokolwiek zespołu samochodu świadczy o niesprawności układu. Dopuszczalne są zawilgocenia wokół połączeń układu smarowania w zimnym lub nagrzanym samochodzie. Następnie przygotowujemy samochód do jazdy próbnej. Sprawdza­my: ilość paliwa w zbiorniku, ' ilość płynu chłodzącego w chłodnicy, poziom oleju w silniku. Ilość paliwa można odczytać na wskaźniku umieszczonym na ta­blicy rozdzielczej. Poziom płynu chłodzącego powinien znajdować się na wysokości 3-=-4 cm poniżej górnej krawędzi wlewu chłodnicy. Poziom oleju mierzy się przy zimnym silniku za pomocą miarki znajdującej się w silniku w okolicy rozrusznika z lewej strony. Po­ziom oleju powinien znajdować się między dwiema kreskami na miarce o oznaczeniach max i min lub P i O. Po wykonaniu tych czyn­ności przystępujemy do uruchomienia silnika i dalszej kontroli na postoju i w czasie jazdy próbnej. W czasie pracy silnika sprawdzamy ciśnienie oleju, które na postoju przy 45(H-500 obr/min powinno wy­nosić co najmniej 0,8 kG/cm-, gdy temperatura cieczy chłodzącej wy­nosi ok. 80° C. Wskazówka wskaźnika prądu nie powinna wskazywać rozładowania. Próba drogowa. Próbę przeprowadza się na odcinku co najmniej 20 km. Odległość ta zapewnia dobre nagrzanie silnika, podwyższenie temperatury oleju w skrzynce biegów i tylnym moście. W czasie jazdy należy sprawdzić działanie silnika, sprzęgła, skrzynki biegów, wału napędowego, tylnego mostu, układu kierowniczego, przedniego za­wieszenia, hamulców, instalacji elektrycznej, nagrzewnicy oraz stan nadwozia (czy nie skrzypi, stuka itp.). W czasie jazdy należy obserwować wskaźniki kontrolne i dbać o to, aby zachowane były właści­we warunki pracy samochodu. Ciśnienie oleju powinno wynosić 3-r-5 kG/cm2; temperatura płynu chłodzącego 80-r-90° C. Wskazówka wskaźnika prądu ładowania po­winna pokazywać zero lub znajdować się nieco na prawo od zera (mały prąd plusowy). Silnik w czasie jazdy powinien wykazywać peł­ną elastyczność w całym zakresie obrotów. Sprzęgło włączone powinno pracować bez poślizgu. Samochód po­winien płynnie ruszać i nie powinno odczuwać się szarpania sprzęgła. Przy przełączaniu biegów na coraz wyższe oraz redukowaniu należy obserwować, czy biegi włączają się swobodnie, czy nie występują zgrzyty w chwili przełączania oraz czy nie następuje samoczynne wyłączanie biegów. Na poszczególnych biegach osłuchuje się szum pracującego zespołu napędowego. Wał napędowy w czasie jazdy na całym zakresie prędkości nie po­winien wywoływać dudnienia nadwozia. Tylny most sprawdzamy na cichobieżność podczas jazdy przy pręd­kościach 40, 60 do 80 km/h. Przekładnia główna powinna pracować cicho zarówno przy przyspieszaniu, jak i zwalnianiu. Hamulce muszą zapewniać przepisową skuteczność hamowania, tzn. przy prędkości 80 km/h i nacisku na pedał hamulca zasadniczego siłą 50 kG droga hamowania powinna wynosić 42-i-49 m w zależności od tego, czy hamulce są zimne, czy nagrzane. Próba powinna odbywać się na nawierzchni poziomej, suchej i twardej. W czasie hamowania nie powinien występować poślizg i zarzucanie samochodu. Szczęki hamul­cowe w położeniu zwolnionym nie powinny ocierać o bębny hamul­cowe. W czasie jazdy nie powinny występować stuki, brzęki i inne odgło­sy świadczące o nieprawidłowym stanie nadwozia. Zamknięte drzwi nie powinny stukać podczas jazdy. Po zakończonej jeździe należy skontrolować szczelność zespołów i sprawdzić, czy nie widać wycieków oleju. Zawilgocenia są dopusz­czalne. Po zakończeniu próby, jeżeli w poszczególnych punktach nie było znacznych rozbieżności w stosunku do podanej charakterystyki tech­nicznej, możemy stwierdzić, że samochód jest sprawny eksploatacyj­nie. Należy pamiętać, że nie są to pełne badania, a jedynie tylko wskazówki ułatwiające nabywcy ocenę kupowanego samochodu.